旋转矩阵90度(原地操作)
1. 题目
旋转矩阵90度,且只能用有限的几个变量。比如下面的矩阵:
1 2 3 4
5 6 7 8
9 10 11 12
13 14 15 16
转换结果为:
13 9 5 1
14 10 6 2
15 11 7 3
16 12 8 4
2. 解释
旋转矩阵90度是指将矩阵顺时针旋转90度。观察旋转前后的变化可以发现:
- 原矩阵的第一行变为旋转后矩阵的最后一列
- 原矩阵的第二行变为旋转后矩阵的倒数第二列
- 以此类推,原矩阵的第i行变为旋转后矩阵的第(n-i+1)列
要实现原地旋转(不额外使用O(n²)空间),可以通过以下两步完成:
- 先转置矩阵(行列互换)
- 然后反转每一行的元素
3. 思路
具体实现步骤:
- 转置矩阵:对于n×n矩阵,将matrix[i][j]与matrix[j][i]交换
- 反转每一行:将每一行的元素顺序反转
- 这样组合起来就实现了顺时针90度旋转
例如:
原矩阵:
1 2 3
4 5 6
7 8 9
转置后:
1 4 7
2 5 8
3 6 9
反转每行后:
7 4 1
8 5 2
9 6 3
4. 代码
public class RotateMatrix {
public static void rotate(int[][] matrix) {
int n = matrix.length;
// 第一步:转置矩阵
for (int i = 0; i < n; i++) {
for (int j = i; j < n; j++) {
int temp = matrix[i][j];
matrix[i][j] = matrix[j][i];
matrix[j][i] = temp;
}
}
// 第二步:反转每一行
for (int i = 0; i < n; i++) {
for (int j = 0; j < n / 2; j++) {
int temp = matrix[i][j];
matrix[i][j] = matrix[i][n - 1 - j];
matrix[i][n - 1 - j] = temp;
}
}
}
public static void printMatrix(int[][] matrix) {
for (int[] row : matrix) {
for (int num : row) {
System.out.print(num + " ");
}
System.out.println();
}
}
public static void main(String[] args) {
int[][] matrix = {
{1, 2, 3, 4},
{5, 6, 7, 8},
{9, 10, 11, 12},
{13, 14, 15, 16}
};
System.out.println("原矩阵:");
printMatrix(matrix);
rotate(matrix);
System.out.println("\n旋转后矩阵:");
printMatrix(matrix);
}
}
5. 总结
旋转矩阵90度的关键点:
- 原地旋转:通过转置+反转的方式实现,空间复杂度为O(1)
- 时间复杂度:O(n²),因为需要访问每个元素一次
- 适用场景:适用于n×n的方阵,对于非方阵需要不同的处理方式
- 扩展思考:
- 逆时针旋转90度可以先反转每行再转置
- 旋转180度可以转置+反转两次
这种方法在图像处理、计算机图形学等领域有广泛应用,掌握这种矩阵操作技巧对解决相关问题很有帮助。
6. 其他
针对这个矩阵还有其他的方式,可以参考我之前的一个文章
左神算法之螺旋打印
public class Problem03_RotateMatrix {
// 缩小范围
public static void rotateMatrix(int[][] matrix) {
int tR = 0;
int tC = 0;
int dR = matrix.length - 1;
int dC = matrix[0].length - 1;
while(tR <= dR) {
rotateLevel(matrix, tR++, tC++, dR--, dC--);
}
}
// 进行交换
public static void rotateLevel(int[][] matrix, int a, int b, int c, int d) {
int temp = 0;
for(int i = 0; i < d - b; i++) {
temp = matrix[a][b + i];
matrix[a][b + i] = matrix[c - i][b];
matrix[c - i][b] = matrix[c][d - i];
matrix[c][d - i] = matrix[a + i][d];
matrix[a + i][d] = temp;
}
}
// 输出
public static void printMatrix(int[][] matrix) {
for(int i = 0; i < matrix.length; i++) {
for(int j = 0; j < matrix[0].length; j++) {
System.out.print(matrix[i][j] + " ");
}
System.out.println();
}
}
public static void main(String[] args) {
int[][] matrix = {{1, 2, 3, 4}, {5, 6, 7, 8}, {9, 10, 11, 12}, {13, 14, 15, 16}};
printMatrix(matrix);
rotateMatrix(matrix);
System.out.println("===========================");
printMatrix(matrix);
}
}