C语言:冒泡排序

发布于:2025-08-02 ⋅ 阅读:(12) ⋅ 点赞:(0)
#include <stdio.h>
#include <stdbool.h>  // 用于bool类型

// 1. 基础版冒泡排序
void bubble_sort_basic(int arr[], int n) {
    // 外层循环控制排序轮次(n-1轮)
    for (int i = 0; i < n - 1; i++) {
        // 内层循环执行相邻元素比较和交换
        for (int j = 0; j < n - 1 - i; j++) {
            // 前>后则交换(升序排列)
            if (arr[j] > arr[j + 1]) {
                int temp = arr[j];
                arr[j] = arr[j + 1];
                arr[j + 1] = temp;
            }
        }
    }
}

// 2. 检测交换点提前终止
void bubble_sort_optimized(int arr[], int n) {
    for (int i = 0; i < n - 1; i++) {
        bool swapped = false;  // 交换标志位
        
        for (int j = 0; j < n - 1 - i; j++) {
            if (arr[j] > arr[j + 1]) {
                // 执行交换
                int temp = arr[j];
                arr[j] = arr[j + 1];
                arr[j + 1] = temp;
                swapped = true;  // 标记发生交换
            }
        }
        
        // 本轮无交换说明已有序,提前结束
        if (!swapped) break;
    }
}

// 3. 边界版(动态收缩)
void bubble_sort_boundary(int arr[], int n) {
    int last_swap_index = 0;    // 记录最后交换位置
    int sort_boundary = n - 1;  // 无序区边界
    
    for (int i = 0; i < n - 1; i++) {
        bool swapped = false;
        
        for (int j = 0; j < sort_boundary; j++) {
            if (arr[j] > arr[j + 1]) {
                int temp = arr[j];
                arr[j] = arr[j + 1];
                arr[j + 1] = temp;
                swapped = true;
                last_swap_index = j;  // 更新最后交换位置
            }
        }
        
        // 更新边界为最后一次交换的位置
        sort_boundary = last_swap_index;
        
        // 无交换则提前终止
        if (!swapped) break;
    }
}

// 4. 双向冒泡排序
void bubble_sort_bidirectional(int arr[], int n) {
    int left = 0;                  // 左边界
    int right = n - 1;             // 右边界
    bool swapped = true;           // 交换标志
    
    while (left < right && swapped) {
        swapped = false;
        
        // 正向遍历(左→右):移动最大值到右侧
        for (int i = left; i < right; i++) {
            if (arr[i] > arr[i + 1]) {
                int temp = arr[i];
                arr[i] = arr[i + 1];
                arr[i + 1] = temp;
                swapped = true;
            }
        }
        right--;  // 右边界收缩
        
        // 反向遍历(右→左):移动最小值到左侧
        for (int i = right; i > left; i--) {
            if (arr[i] < arr[i - 1]) {
                int temp = arr[i];
                arr[i] = arr[i - 1];
                arr[i - 1] = temp;
                swapped = true;
            }
        }
        left++;  // 左边界收缩
    }
}

// 打印数组
void print_array(int arr[], int n) {
    for (int i = 0; i < n; i++) {
        printf("%d ", arr[i]);
    }
    printf("\n");
}

int main() {
    int original[] = {79,45,12,3,23,64, 34, 25, 12, 22, 11, 90};
    int n = sizeof(original) / sizeof(original[0]);
    
    // 复制数组用于不同排序方法
    int arr1[n], arr2[n], arr3[n], arr4[n];
    for(int i = 0; i < n; i++) {
        arr1[i] = original[i];
        arr2[i] = original[i];
        arr3[i] = original[i];
        arr4[i] = original[i];
    }

    printf("原始数组: ");
    print_array(original, n);
    
    // 测试不同排序算法
    bubble_sort_basic(arr1, n);
    printf("基础版:   ");
    print_array(arr1, n);
    
    bubble_sort_optimized(arr2, n);
    printf("优化版:   ");
    print_array(arr2, n);
    
    bubble_sort_boundary(arr3, n);
    printf("边界优化: ");
    print_array(arr3, n);
    
    bubble_sort_bidirectional(arr4, n);
    printf("双向冒泡: ");
    print_array(arr4, n);
    
    return 0;
}

算法特点对比表:

算法类型 时间复杂度 空间复杂度 优化点 适用场景
基础版 O(n²) 始终 O(1) 教学演示/小数据集
优化版(提前终止) O(n²)~O(n) O(1) 检测到有序时提前终止 部分有序数据
边界优化版 O(n²)~O(n) O(1) 动态缩小无序区边界 尾部有序的大数据集
双向冒泡(鸡尾酒) O(n²)~O(n) O(1) 双向交替扫描 元素分布不均匀的数据集

执行结果示例:

原始数组: 79 45 12 3 23 64 34 25 12 22 11 90 
基础版:   3 11 12 12 22 23 25 34 45 64 79 90 
优化版:   3 11 12 12 22 23 25 34 45 64 79 90 
边界优化: 3 11 12 12 22 23 25 34 45 64 79 90 
双向冒泡: 3 11 12 12 22 23 25 34 45 64 79 90