线性方程组的解法
看到以下线性方程组的一般形式:设有以下的 n n n阶线性方程组:
A x = b \mathbf{Ax}=\mathbf{b} Ax=b
求解线性方程组的方法可以分为两类:直接法
和迭代法
。
- 直接法是指假设计算中不产生舍入误差,结果有限次的运算可以得到方程组的精确解的方法,主要用于解低阶稠密矩阵。
- 迭代法是一种通过构造迭代序列逐步逼近方程组精确解的方法。它将求解方程组的问题转化为一个迭代格式,从一个初始近似解出发,按照一定的迭代公式反复计算,得到一系列近似解,当迭代次数足够多时,这些近似解逐渐收敛到方程组的精确解。迭代法主要用于解高阶稀疏矩阵方程组,因为对于高阶稀疏矩阵,直接法可能会面临计算量过大、存储需求过高的问题,而迭代法可以利用矩阵的稀疏性,减少计算量和存储空间。
认识一些基本的矩阵函数
函数 | 功能 |
---|---|
rank ( A ) \texttt{rank}(\mathbf{A}) rank(A) | 求 A \mathbf{A} A的秩,即 A \mathbf{A} A中线性无关的行数和列数 |
det ( A ) \texttt{det}(\mathbf{A}) det(A) | 求 A \mathbf{A} A的行列式 |
inv ( A ) \texttt{inv}(\mathbf{A}) inv(A) | 求 A \mathbf{A} A的逆矩阵,若 A \mathbf{A} A近似奇异,会抛出错误 |
pinv ( A ) \texttt{pinv}(\mathbf{A}) pinv(A) | 求 A \mathbf{A} A的伪逆 |
trace ( A ) \texttt{trace}(\mathbf{A}) trace(A) | 求 A \mathbf{A} A的迹,即对角线元素和 |
MATLAB 实现
在 M A T L A B MATLAB MATLAB中,使用运算符\
直接求解线性系统,该运算符功能强大,具有智能性。
x=A\b %求解线性系统 Ax=b
X=A\B %求解系统:AX=B
- 直接解法:
问题
{ x 1 + 3 x 2 − 3 x 3 − x 4 = 1 3 x 1 − 6 x 2 − 3 x 3 + 4 x 4 = 4 x 1 + 5 x 2 − 9 x 3 − 8 x 4 = 0 \begin{cases} x_1 + 3x_2 - 3x_3 - x_4&= 1 \\ 3x_1 - 6x_2 - 3x_3 + 4x_4 &= 4\\ x_1 + 5x_2 - 9x_3 - 8x_4 &= 0 \end{cases} ⎩ ⎨ ⎧x1+3x2−3x3−x43x1−6x2−3x3+4x4x1+5x2−9x3−8x4=1=4=0
A=[1,3,-3,-1;3,-6,-3,4;1,5,-9,-8];
B=[1,4,0]';
X=A\B
- 逆矩阵:
注意这种方法首先要看一下 A \mathbf{A} A是不是方阵。
x=A^-1*b
x=inv(A)*b
问题
{ x 1 + 2 x 2 = − 1 3 x 1 + 4 x 2 = − 1 \begin{cases} x_1 + 2x_2&= -1 \\ 3x_1+4x_2 &=-1 \end{cases} {x1+2x23x1+4x2=−1=−1
A=[1,2;3,4];b=[-1;-1];
x=A^-1*b
3. L U LU LU分解
[L U]=lu(A)
X=U\(L\B)
问题
{ 4 x 1 + 2 x 2 − x 3 = 2 3 x 1 − x 2 + 2 x 3 = 10 11 x 1 + 3 x 2 + x 3 = 8 \left\{ \begin{array}{c} 4x_1+2x_2-x_3=2\\ 3x_1-x_2+2x_3=10\\ 11x_1+3x_2+x_3=8\\ \end{array} \right. ⎩ ⎨ ⎧4x1+2x2−x3=23x1−x2+2x3=1011x1+3x2+x3=8
>> A=[4 2 -1;3 -1 2; 11 3 1];
>> B=[2 10 8]';
>> D=det(A)
D =
-10.0000
>> [L U]=lu(A)
L =
0.3636 -0.5000 1.0000
0.2727 1.0000 0
1.0000 0 0
U =
11.0000 3.0000 1.0000
0 -1.8182 1.7273
0 0 -0.5000
>> X=U\(L\B)
X =
4.0000
-10.0000
-6.0000
机电工程学院教学函数构造
1.高斯消元法
代码模板
function x = pureGaussianElimination(A, b)
% 获取矩阵 A 的行数
n = size(A, 1);
% 构建增广矩阵 [A, b]
augmentedMatrix = [A, b];
% 前向消元过程
for k = 1:n - 1
for i = k + 1:n
% 计算消元因子
factor = augmentedMatrix(i, k) / augmentedMatrix(k, k);
% 消去第 i 行第 k 列的元素
augmentedMatrix(i, k:end) = augmentedMatrix(i, k:end) - factor * augmentedMatrix(k, k:end);
end
end
% 回代求解
x = zeros(n, 1);
x(n) = augmentedMatrix(n, end) / augmentedMatrix(n, n);
for i = n - 1:-1:1
x(i) = (augmentedMatrix(i, end) - augmentedMatrix(i, i + 1:n) * x(i + 1:n)) / augmentedMatrix(i, i);
end
end
2.列主元消去法
代码模板
function x = gaussianElimination(A, b)
% 获取矩阵 A 的行数和列数
[n, m] = size(A);
% 构建增广矩阵 [A, b]
augmentedMatrix = [A, b];
% 前向消元过程
for k = 1:n-1
% 选主元
[~, pivotIndex] = max(abs(augmentedMatrix(k:n, k)));
pivotIndex = pivotIndex + k - 1;
% 交换行
if pivotIndex ~= k
temp = augmentedMatrix(k, :);
augmentedMatrix(k, :) = augmentedMatrix(pivotIndex, :);
augmentedMatrix(pivotIndex, :) = temp;
end
% 消元
for i = k+1:n
factor = augmentedMatrix(i, k) / augmentedMatrix(k, k);
augmentedMatrix(i, k:end) = augmentedMatrix(i, k:end) - factor * augmentedMatrix(k, k:end);
end
end
% 回代求解
x = zeros(n, 1);
x(n) = augmentedMatrix(n, end) / augmentedMatrix(n, n);
for i = n-1:-1:1
x(i) = (augmentedMatrix(i, end) - augmentedMatrix(i, i+1:n) * x(i+1:n)) / augmentedMatrix(i, i);
end
end
3. L U LU LU分解法
代码模板
function x = luDecomposition(A, b)
% 获取矩阵 A 的行数
n = size(A, 1);
% 初始化 L 为单位矩阵,U 为 A
L = eye(n);
U = A;
% LU 分解过程
for k = 1:n - 1
for i = k + 1:n
% 计算 L 矩阵的元素
L(i, k) = U(i, k) / U(k, k);
% 更新 U 矩阵
U(i, k:end) = U(i, k:end) - L(i, k) * U(k, k:end);
end
end
% 求解 Ly = b
y = zeros(n, 1);
for i = 1:n
y(i) = (b(i) - L(i, 1:i - 1) * y(1:i - 1)) / L(i, i);
end
% 求解 Ux = yfunction x = GaussianElimination(A, b)
% 获取矩阵 A 的行数
n = size(A, 1);
% 构建增广矩阵 [A, b]
augmentedMatrix = [A, b];
% 前向消元过程
for k = 1:n - 1
for i = k + 1:n
% 计算消元因子
factor = augmentedMatrix(i, k) / augmentedMatrix(k, k);
% 消去第 i 行第 k 列的元素
augmentedMatrix(i, k:end) = augmentedMatrix(i, k:end) - factor * augmentedMatrix(k, k:end);
end
end
% 回代求解
x = zeros(n, 1);
x(n) = augmentedMatrix(n, end) / augmentedMatrix(n, n);
for i = n - 1:-1:1
x(i) = (augmentedMatrix(i, end) - augmentedMatrix(i, i + 1:n) * x(i + 1:n)) / augmentedMatrix(i, i);
end
end
x = zeros(n, 1);
for i = n:-1:1
x(i) = (y(i) - U(i, i + 1:n) * x(i + 1:n)) / U(i, i);
end
end