【java实现+4种变体完整例子】排序算法中【归并排序】的详细解析,包含基础实现、常见变体的完整代码示例,以及各变体的对比表格

发布于:2025-04-20 ⋅ 阅读:(66) ⋅ 点赞:(0)

以下是归并排序的详细解析,包含基础实现、常见变体的完整代码示例,以及各变体的对比表格:
在这里插入图片描述


一、归并排序基础实现

原理

通过分治法将数组分为两半,递归排序子数组,最后合并有序子数组。

代码示例
public class MergeSort {
    void sort(int[] arr) {
        if (arr.length < 2) return;
        int mid = arr.length / 2;
        int[] left = Arrays.copyOfRange(arr, 0, mid);
        int[] right = Arrays.copyOfRange(arr, mid, arr.length);

        sort(left); // 递归排序左半部分
        sort(right); // 递归排序右半部分
        merge(arr, left, right); // 合并结果
    }

    private void merge(int[] arr, int[] left, int[] right) {
        int i = 0, j = 0, k = 0;
        while (i < left.length && j < right.length) {
            if (left[i] <= right[j]) {
                arr[k++] = left[i++];
            } else {
                arr[k++] = right[j++];
            }
        }
        while (i < left.length) arr[k++] = left[i++];
        while (j < right.length) arr[k++] = right[j++];
    }
}
复杂度分析
  • 时间复杂度O(n log n)(所有情况)。
  • 空间复杂度O(n)(辅助数组)。
  • 稳定性:稳定(相同值的元素相对顺序不变)。

二、常见变体及代码示例

1. 自底向上归并排序(迭代实现)

改进点:用循环替代递归,避免栈溢出风险。
适用场景:大数组或栈深度受限的场景。

public class IterativeMergeSort {
    void sort(int[] arr) {
        int n = arr.length;
        for (int size = 1; size < n; size *= 2) { // 合并子数组的大小
            for (int left = 0; left < n - 1; left += 2 * size) {
                int mid = Math.min(left + size, n);
                int right = Math.min(left + 2 * size, n);
                merge(arr, left, mid, right);
            }
        }
    }

    private void merge(int[] arr, int left, int mid, int right) {
        int[] temp = new int[right - left];
        int i = left, j = mid, k = 0;
        while (i < mid && j < right) {
            if (arr[i] <= arr[j]) {
                temp[k++] = arr[i++];
            } else {
                temp[k++] = arr[j++];
            }
        }
        while (i < mid) temp[k++] = arr[i++];
        while (j < right) temp[k++] = arr[j++];
        System.arraycopy(temp, 0, arr, left, temp.length);
    }
}
2. 优化空间的归并排序

改进点:尝试减少辅助空间的使用(如原地合并)。
适用场景:内存受限场景,但可能牺牲时间效率。

public class InPlaceMergeSort {
    void sort(int[] arr) {
        int n = arr.length;
        for (int size = 1; size < n; size *= 2) {
            for (int left = 0; left < n; left += 2 * size) {
                int mid = left + size;
                int right = Math.min(left + 2 * size, n);
                if (mid >= n) continue;
                mergeInPlace(arr, left, mid, right);
            }
        }
    }

    private void mergeInPlace(int[] arr, int left, int mid, int right) {
        int i = left, j = mid;
        while (i < mid && j < right) {
            if (arr[i] <= arr[j]) i++;
            else {
                int temp = arr[j];
                for (int k = j; k > i; k--) {
                    arr[k] = arr[k - 1];
                }
                arr[i++] = temp;
                mid++;
                j++;
            }
        }
    }
}
3. 多路归并排序

改进点:合并多个有序子数组,适用于外部排序或处理大量数据。
适用场景:磁盘排序或内存无法容纳整个数据时。

public class MultiwayMergeSort {
    void sort(int[] arr) {
        int n = arr.length;
        int runSize = 1; // 初始归并块大小
        while (runSize < n) {
            for (int left = 0; left < n; left += 2 * runSize) {
                int mid = left + runSize;
                int right = Math.min(left + 2 * runSize, n);
                merge(arr, left, mid, right);
            }
            runSize *= 2;
        }
    }

    private void merge(int[] arr, int left, int mid, int right) {
        int[] temp = new int[right - left];
        int i = left, j = mid, k = 0;
        while (i < mid && j < right) {
            if (arr[i] <= arr[j]) {
                temp[k++] = arr[i++];
            } else {
                temp[k++] = arr[j++];
            }
        }
        while (i < mid) temp[k++] = arr[i++];
        while (j < right) temp[k++] = arr[j++];
        System.arraycopy(temp, 0, arr, left, temp.length);
    }
}

三、变体对比表格

变体名称 时间复杂度 空间复杂度 稳定性 主要特点 适用场景
基础归并排序 O(n log n) O(n) 稳定 简单易实现,性能稳定 通用排序,需稳定性或数据较小
自底向上归并排序 O(n log n) O(n) 稳定 避免递归栈溢出,适合大数组 大数据或栈深度受限的场景
优化空间的归并排序 O(n²) O(1) 稳定 减少辅助空间,但时间复杂度可能退化 内存极度受限但时间允许的场景
多路归并排序 O(n log n) O(n) 稳定 合并多个有序块,适合外部排序 磁盘排序或处理超大数据集

四、关键选择原则

  1. 基础场景:优先使用基础归并排序,因其平衡性能和稳定性。
  2. 递归限制:自底向上变体适合处理超大数组或避免栈溢出。
  3. 内存限制:优化空间的变体仅在内存极小且时间允许时使用(如嵌入式设备)。
  4. 外部排序:多路归并适用于磁盘数据排序或内存无法容纳全部数据的情况。
  5. 稳定性需求:所有变体均稳定,适用于需要保持元素相对顺序的场景(如排序带键值的记录)。

通过选择合适的变体,可在特定场景下优化空间或适应不同硬件限制。例如,自底向上归并避免递归,而多路归并是处理外部数据的高效选择。


网站公告

今日签到

点亮在社区的每一天
去签到